Πέμπτη 14 Φεβρουαρίου 2008

Πως θα αξιοποιήσει ο ΣΥΝ τη δύναμή του; του Λ. Μπόλαρη

TO 5ο Συνέδριο του ΣΥΝ ολοκληρώθηκε τη Κυριακή που πέρασε, με την εκλογή του Αλ. Τσίπρα στη θέση του προέδρου με μεγάλη πλειοψηφία. Πήρε το 70%, έναντι του 28% του άλλου υποψήφιου του Φ. Κουβέλη. Οι τόνοι ήταν θριαμβευτικοί πριν και κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, ενώ η κάλυψη από τα ΜΜΕ πλουσιοπάροχη –η ΕΤ1 διέκοψε το πρόγραμμά της για να ανακοινώσει τα αποτελέσματα της εκλογής. Ο ΣΥΝ «ανανεώνεται» ελκύει δυνάμεις από τη νεολαία και τους εργαζόμενους και σύμφωνα με τις διακηρύξεις του Αλαβάνου και του Τσίπρα βάζει πλώρη για να αλλάξει συνολικά τη κατάσταση στη κοινωνία. «Ηρθε η ώρα της αριστεράς» είπε ο νέος πρόεδρος του ΣΥΝ, μια φράση που επανέλαβε ο Αλαβάνος στο κλείσιμο της ομιλίας του μιλώντας επίσης «Για μια νέα πλειοψηφία. Για ένα εναλλακτικό πρόγραμμα. Για μια κυβέρνηση με πυρήνα τις δυνάμεις της Αριστεράς».Είναι σίγουρο ότι πολύς αριστερός κόσμος μέσα και έξω από τον ΣΥΝ χαίρεται με αυτές τις διακηρύξεις επειδή βλέπει σε αυτές τη δικαίωση των αγώνων που έχει δώσει όλα τα προηγούμενα χρόνια. Η κυβέρνηση της ΝΔ τέσσερις μόλις μήνες μετά τις εκλογές είναι στα μαύρα της τα χάλια, το ΠΑΣΟΚ του Γ. Παπανδρέου είναι βυθισμένο στη κρίση, οι αγώνες δυναμώνουν κι η αριστερά φαίνεται να κερδίζει τα μεγαλύτερα ποσοστά των τελευταίων 35 χρόνων. ΠεριεχόμενοΩστόσο, παρόλους τους χειμάρους των λέξεων που συνόδεψαν το 5ο Συνέδριο καθόλου δεν άνοιξε η συζήτηση για το ποιο είναι το περιεχόμενο αυτών των διακηρύξεων που υπόσχονται να βάλουν την αριστερά στο κέντρο των εξελίξεων.Για παράδειγμα ο Τσίπρας μίλησε για την ανάγκη μιας «μεταπολίτευσης από τα κάτω». Το 1974 όταν κατέρρευσε η χούντα άνοιξε μια περίοδος που οι εργάτες και η νεολαία μπήκαν ορμητικά, «από τα κάτω» στο προσκήνιο. Εδωσαν μάχες, έχτισαν συνδικάτα και άλλες μαζικές οργανώσεις, εντάχτηκαν κατά χιλιάδες σε κόμματα και οργανώσεις με τη πεποίθηση ότι μπορούν και πρέπει να αλλάξουν συθέμελα την κοινωνία, να φέρουν το σοσιαλισμό. Ανοιγε η προοπτική η Ελλάδα της μεταπολίτευσης να βαδίσει στα χνάρια της Πορτογαλίας και της επανάστασής της. Για μια τέτοια «μεταπολίτευση» παλεύει ο ΣΥΝ σήμερα; Η απάντηση είναι όχι. Το περιεχόμενο αυτής της διακήρυξης είναι ότι η αριστερά μπορεί να πάψει να είναι «κομπάρσος», μπορεί να βρεθεί στο «κέντρο των πολιτικών εξελίξεων» αποτελώντας το πυρήνα μιας κυβέρνησης που θα δρα υπέρ των εργαζόμενων.Ομως, κανένας από όσους υποστηρίζουν αυτή την προοπτική στον ΣΥΝ δεν εξήγησε πως μια τέτοια κυβέρνηση θα είναι διαφορετική από άλλες που ξεκίνησαν με τέτοιες υποσχέσεις και κατέληξαν να τις προδίδουν. Δεν χρειάζεται να γυρίσουμε πολύ πίσω στο χρόνο για να βρούμε τέτοια παραδείγματα. Η τελευταία δεκαετία αρκεί.Το 1997 στη Γαλλία σχηματίστηκε η κυβέρνηση της «πληθυντικής αριστεράς» από το Σοσιαλιστικό Κόμμα, το Κομμουνιστικό Κόμμα και τους Πράσινους. Οι ελπίδες των εργατών που είχαν συγκρουστεί με τη δεξιά, με αποκορύφωμα την εργατική έκρηξη του Δεκέμβρη του 1995 ενάντια στο ασφαλιστικό, συγκεντρώνονταν σ' αυτή τη κυβέρνηση που διακήρυσε διά στόματος του τότε πρωθυπουργού Ζοσπέν ότι θα κυβερνήσει για τους «πολίτες» και όχι για την αγορά. Αυτή η «κυβέρνηση του μεγάλου συνασπισμού με πυρήνα την αριστερά» -για να χρησιμοποιήσουμε τη φράση του Αλαβάνου- κατέληξε να είναι η κυβέρνηση που έκανε τις περισσότερες ιδιωτικοποιήσεις από όλες τις προηγούμενες δεξιές κυβερνήσεις.Οταν ο Τσίπρας λέει ότι η «μεταπολίτευση από τα κάτω» θα πρέπει να έχει ως στόχο «μια συνολική ανασύνταξη των θεσμικών και πολιτικών ορίων μεταξύ του δημόσιου συμφέροντος και της ιδιωτικής οικονομίας» δεν πάει πιο μακριά από τον Ζοσπέν.Ούτε η εμπειρία της «κεντροαριστεράς» στην Ιταλία συζητήθηκε στο συνέδριο. Κι όμως, δεν έχει περάσει πολύς καιρός από την κατάρρευση της κυβέρνησης Πρόντι. Οταν σχηματίστηκε, διακήρυττε ότι θα κυβερνήσει πολύ διαφορετικά από το μπερλουσκονικό νεοφιλελευθερισμό. Εκανε τα ίδια: επιθέσεις στο ασφαλιστικό και τις εργασιακές σχέσεις, συμμετοχή στον «αντιτρομοκρατικό» πόλεμο του Μπους, ρατσιστικά μέτρα ενάντια στους μετανάστες.PόλοςΒασική συνιστώσα της κυβέρνησης Πρόντι ήταν η Κομμουνιστική Επανίδρυση, το αδελφό κόμμα του ΣΥΝ στο Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς. Η Επανίδρυση υποστήριζε ότι ο ρόλος της στην κυβέρνηση θα είναι να την «ελέγχει» εκπροσωπώντας το κίνημα, και να επιβάλει την υλοποίηση του προεκλογικού προγράμματος. Τελικά βρέθηκε όμηρος αυτής της κυβέρνησης προκαλώντας σύγχυση και απογοήτευση στο κίνημα και έφτασε να διαγράφει γερουσιαστές και βουλευτές που αρνήθηκαν να ψηφίσουν υπέρ της συνέχισης της συμμετοχής στη κατοχή του Αφγανιστάν. Παρεπιμπτόντως, ο ΣΥΝ είχε τηρήσει εκκωφαντική σιωπή για όλα αυτά το προηγούμενο διάστημα.Αυτή η κατάληξη δεν ήταν προϊόν συνωμοσίας του «πουλημένου» Μπερτινότι και της υπόλοιπης ηγεσίας της Επανίδρυσης. Η αιτία της βρίσκεται σε μια πολιτική στρατηγική που θεωρεί ότι η ανατροπή του καπιταλισμού αποτελεί ονειροφαντασία αντίστοιχη της «Δευτέρας Παρουσίας» κι ότι η αριστερά αυτό που μπορεί και πρέπει να κάνει είναι να διεκδικήσει την αντινεοφιλελεύθερη διαχείριση του καπιταλισμού. Ακόμα κι η λέξη «αντικαπιταλισμός» είναι εξοβελισμένη από τη φρασεολογία του ΣΥΝ και ο «σοσιαλισμός με ελευθερία και δημοκρατία» είναι υπόθεση του μακρινού μέλλοντος που θα έρθει μέσα από τη «μακρά πορεία στους θεσμούς».Το εκλογικό αποτέλεσμα της 16 Σεπτέμβρη και τα ανεβασμένα ποσοστά που δίνουν σήμερα τα γκάλοπ στο ΣΥΡΙΖΑ, που υποτίθεται θα τα μεγαλώσει το «νεανικό χαμόγελο του Αλέξη» σήμαναν ότι στο συνέδριο τέτοιες «δύσκολες» συζητήσεις εκτοπίστηκαν και κυριάρχησε η ανακούφιση ότι το κόμμα έχει «υπερβεί» τις παλιές γκρίνιες και φαγωμάρες, την αλληλοϋπονόμευση των «τάσεων» και «πάμε όλοι μαζί». Ο ΣΥΝ «έστριψε αριστερά» μετά το 4ο Συνέδριό του και αυτή η στροφή βγάζει καρπούς τώρα, ήταν το ρεφραίν που επαναλαμβανόταν ξανά και ξανά στις παρεμβάσεις των συνέδρων. Κι όμως, παρά αυτή τη φιλολογία η αλήθεια είναι ότι η «υπέρβαση» και η «σύνθεση των απόψεων» είναι σύγκλιση με τη πιο δεξιά πτέρυγα του ΣΥΝ.Ο Φ. Κουβέλης στη δικιά του ομιλία το είπε πιο ξεκάθαρα: «Οσο λάθος είναι να θεωρούμε ότι ο αριστερός μεταρρυθμισμός εξαντλείται στο στόχο της συμμετοχής μας στην άσκηση της εξουσίας, δηλαδή σε έναν άμετρο κυβερνητισμό άλλο τόσο λάθος είναι ...να θεωρούμε 'αριστερή' την αυτοεκτόπισή μας από τις κεντρικές πολιτικές διαδικασίες». Μια σαφέστατη τοποθέτηση, και οι απαντήσεις που δόθηκαν από το «μπλοκ» που στήριξε τον Τσίπρα είναι στην ουσία συμπληρωματικές με αυτήν όσο κι αν εξορκίζεται η «κεντροαριστερά» και τα αμαρτήματά της.Υπάρχουν χιλιάδες αγωνιστές και αγωνίστριες μέσα και γύρω από τον ΣΥΝ που τα προηγούμενα χρόνια έχουν συμμετέχει στις μάχες ενάντια στον πόλεμο, ενάντια στις «μεταρρυθμίσεις» της κυβέρνησης της ΝΔ και είναι σίγουρο ότι δεν τους αρκούν μερικές ωραίες αριστερές φράσεις. Το κριτήριο γι' αυτές είναι η πράξη. Και σ' συτό το πεδίο τα προβλήματα που κουκουλώθηκαν παραμένουν.Οταν για παράδειγμα στο συνέδριο ακούγονται φωνές που επιτίθενται στην «επιμονή της ηγετικής ομάδας της ΠΟΣΔΕΠ σε μια αδιέξοδη γραμμή κατά μέτωπο αντιπαράθεσης» (Χρ. Κουρουνιώτης, πανεπιστημιακοί Ηρακλείου) χωρίς να παίρνουν τη παραμικρή απάντηση από τους κατά τα άλλα λαλίστατους αντιπροσώπους της Νεολαίας, τότε οι ύμνοι στα «κινήματα» είναι εν πολλοίς δωρεάν. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο στη στάση δυνάμεων του ΣΥΝ στη τριτοβάθμια εκπαίδευση.Παράλληλα με το συνέδριο του ΣΥΝ γίνονταν οι συνελεύσεις των καθηγητών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Οι δάσκαλοι συζητάνε στις δικές τους συνελεύσεις την έναρξη πενθήμερων απεργιών από τις 3 Μάρτη. Κι όμως, οι συνδικαλιστές του ΣΥΝ στην ΟΛΜΕ αρνούνται πεισματικά την συμπόρευση των καθηγητών με μια απεργία διαρκείας των δασκάλων που έχει τη δυνατότητα να σπάσει τη ραχοκοκαλιά της κυβέρνησης. Φαίνεται ότι και γι' αυτούς η «κατά μέτωπο αντιπαράθεση» με τη κυβέρνηση είναι «αδιέξοδη γραμμή».MάχεςΧιλιάδες αγωνιστές του ΣΥΝ έχουν δώσει μάχες ενάντια στο ρατσισμό και τουλάχιστον κάποιοι από αυτούς θα πρέπει να ένιωσαν έκπληξη όταν το μέλος της Γραμματείας ΝΕ Αχαϊας ο Β. Τσονάκας που είναι και Διευθυντής Πολεοδομίας, έστειλε τις μπουλντόζες να κατεδαφίσουν τις παράγκες των Αφγανών προσφύγων. Και ακόμα μεγαλύτερη, όταν θα είδαν να υπογράφει κείμενο υποστήριξης της υποψηφιότητας Τσίπρα.Αυτά τα φαινόμενα θα γίνουν ακόμα πιο έντονα όσο ο ΣΥΝ θα είναι υποχρεωμένος το επόμενο διάστημα να δείξει ότι είναι μια «ρεαλιστική δύναμη» που δεν θα περιορίζεται «στις καταγγελίες και τις κατάρες» (σύμφωνα με μια φράση του Κουβέλη). Απέναντι σε αυτές τις πραγματικές πιέσεις είναι φτωχό αντίδοτο οι διθυραμβικές αναφορές, όπως ενός μέλους της ΝΕ Ρεθύμνου, στη «αντινεοφιλελεύθερη προοπτική με ονειρικά αντισυστημικά στοιχεία».Το επόμενο διάστημα θα δώσουμε κοινές μάχες στους δρόμους ενάντια στις επιθέσεις της κυβέρνησης και της άρχουσας τάξης. Η συζήτηση για τον ορίζοντα αυτών των αγώνων έχει ανοίξει. Η προοπτική είναι μπροστά, στην πάλη για την ανατροπή του καπιταλισμού, όχι πίσω στις ξαναζεσταμένες συνταγές που έχουν αποτύχει.
Λέανδρος Mπόλαρης

Δεν υπάρχουν σχόλια: