Οι εφιάλτες από μη νομίμες δραστηριότητες στην Ανώπολη

Ένα πληγωμένο βουνό, ρωγμές στα σπίτια των κατοίκων, καταστροφή τουλάχιστον ενός ιστορικού σπηλαίου και ενός φαραγγιού, εξαφάνιση των πηγών Κρύα Βρύση και Κόλυμπος, διατάραξη της χλωρίδας και της πανίδας της περιοχής, σύννεφα σκόνης και εκκωφαντικός θόρυβος είναι η «προσφορά» της έντονης λατομικής δραστηριότητας που συντελείται εδώ και δεκαετίες στην περιοχή του Δ. Δ. Ανώπολης του δήμου Γουβών, μια περιοχή που σημειωτέον δεν έχει χαρακτηριστεί ποτέ επίσημα ως λατομική ζώνη.

Το 2001 μια ειδική άδεια και έγκριση με περιβαλλοντικούς όρους δόθηκε στην εταιρεία "Λατομεία Γουρνών ΑΕ", που ανήκει στη ΤΙΤΑΝ, με εντολή την αποκατάσταση των 150.000 τμ. της περιοχής του λατομείου στη θέση Δύο Γκρεμοί στην Ανώπολη. Αυτή η άδεια ‘’αποκατάστασης’’ που απαγορεύει τις κανονικές δραστηριότητες του λατομείου είχε ανανεωθεί τον Οκτώβρη 2005 (ουσιαστικά έδωσε παράταση να συνεχιστούν οι εργασίες για τρία χρόνια) και τελειώνει στις 5 Οκτωβρίου 2008. Το 2003 ο δήμος Γουβών εξέφρασε την καθολική αντίθεση του στον καθορισμό λατομικής ζώνης στην περιοχή της Ανώπολης αλλά και στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Γουβών ενώ το 2004 η Νομαρχιακή Επιτροπή απέρριψε την περιοχή ως λατομική ζώνη. Όμως, η εταιρεία όχι μόνο συνεχίζει κανονικά την εξόρυξη υλικού αλλά έκανε αίτηση για να πάρει επιπλέον 39 στρέμματα στη περιοχή Δύο Γκρεμοί του Δ. Δ. Ανώπολης τα οποία ζήτησε να χαρακτηριστούν ως λατομική ζώνη προς εξόρυξη αδρανών υλικών (!).

Δεκαετίες τώρα η περιοχή δεν μπορεί να χαρακτηριστεί λατομική ζώνη διότι οι θέσεις των λατομείων υποβαθμίζουν έντονα περιβαλλοντικά την περιοχή ενώ υπονομεύουν τον τουρισμό και την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Αυτές τις μέρες συνεδριάζει πάλι η Νομαρχιακή Επιτροπή καθορισμού λατομικών Ζωνών και αφού τίποτα δεν έχει αλλάξει στις συνθήκες της περιοχής, το λογικό είναι να απορριφθεί και πάλι ως λατομική ζώνη. Γνωρίζουμε ότι υπάρχουν πολλές πιέσεις για την έγκριση λειτουργίας του λατομείου και ότι το δημοτικό συμβούλιο της Ανώπολης έχει ταχθεί υπέρ. Έχει επίσης ανακύψει ως δίλημμα για την εξέταση της αίτησης της εταιρείας "Λατομεία Γουρνών ΑΕ" το γεγονός ότι ο Δήμος Γουβών έχει οικονομικά οφέλη από την λειτουργία του λατομείου. Όμως οι κάτοικοι της περιοχής και ο "Σύνδεσμος Γουρνών Ανάπτυξη και Περιβάλλον", βλέπουν σαν μοναδική διέξοδο την οριστική παύση της μακροχρόνιας λειτουργίας του λατομείου που έχει επιφέρει σοβαρή υποβάθμιση της ποιότητας της ζωής τους.

Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την πιεστική ανάγκη για αδρανή υλικά. Ένα πολύ σημαντικό μέρος των αδρανών υλικών που χρησιμοποιούνται στην δόμηση και την οδοποιία μπορεί να προέρχεται από την ανακύκλωση υλικών από κατεδαφίσεις και για τον σκοπό αυτό θα πρέπει η πολιτεία να θεσπίσει ειδικά κίνητρα. Όμως, υπάρχει και άμεση ανάγκη για τον καθορισμό των λατομικών ζωνών. Η σχετική νομοθεσία αποσκοπεί ξεκάθαρα στο σχεδιασμό της ορθολογικής εκμετάλλευσης των λατομείων, στη διασφάλιση της ζωής και της υγείας των ανθρώπων, στη διασφάλιση των μνημείων και των έργων δημόσιας ωφέλειας καθώς και στην προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Δυστυχώς, τα περισσότερα λατομεία στον τόπο μας λειτουργούν με άδειες που χορηγήθηκαν παράτυπα ή, ακόμα, και παράνομα. Είναι γνωστό από παλιότερη ανακοίνωσή μας ότι στην περιοχή Βαχού στην Βιάννο η λατομική περιοχή βρίσκεται εντός των ορίων του δικτύου Natura!

Στο λατομείο των Γουρνών δεν ελέγχεται η λειτουργία και η τήρηση των περιβαλλοντικών όρων και δεν γίνεται αποκατάσταση του περιβάλλοντος χώρου. Ποιος παρακολουθεί την αποκατάσταση του που υποτίθεται ότι τελειώνει σε μερικούς μήνες; Ποιος μπορεί να εγγυηθεί στους κατοίκους ότι ο εφιάλτης τους θα τελειώσει;

Η Οικολογική Παρέμβαση Ηρακλείου ζητά να καθοριστούν άμεσα με διαφάνεια και υπευθυνότητα οι λατομικές ζώνες στον νομό, να τηρούνται οι περιβαλλοντικοί όροι και να γίνεται σωστή αποκατάσταση των λατομείων. Ζητάμε δηλαδή από τις αρμόδιες αρχές να εφαρμόζουν την νομοθεσία και να κάνουν τους σχετικούς ελέγχους. Θα μπορέσει η πολιτεία, έστω και μετά από δεκαετίες, να εκφράσει τις ελπίδες των κατοίκων; Μόνο τότε θα κερδίσει ξανά την εμπιστοσύνη τους.

Οικολογική Παρέμβαση Ηρακλείου
Τα ερωτήματα βεβαίως είναι ποιοι βάζουν πλάτη υπό το πρόσχημα της ανάπτυξης, την υποθήκευση του μέλλοντος; Τι απαντούν οι Δήμαρχοι της περιοχής; Μέχρι πότε οι πολίτες ενεργούν, αντιδρούν, διαφοροποιούνται και οι ηγέτες τους για μερικά αργύρια, σιωπούν ανεχόμενοι μια παρατεταμένη, όπως ανάγλυφα αναφέρεται παραπάνω, παρανομία; Τα ίδια αφορούν στον Βαχό, ετοιμάζονται στην Αγκάραθο και αλλού....Η Μήπως η σιωπή τους είναι η απάντησή τους; Περίεργο ρόλο φαίνεται ότι πάιζει και η εκκλησία που παραχωρεί εκτάσεις, ως καταγγέλλεται για τις συγκεκριμένες, ή παρεμφερείς δραστηριότητες....