Για πέταμα ο Περιφερειακός σχεδιασμός για την διαχείριση των απορριμμάτων

Αδιέξοδος, υπό το κράτος πανικού, και με την μορφή τελεσιγράφων, οι αποτυχόντες να εφαρμόσουν τα αποφασισμένα, αλλά και αυτονόητα, στη διαχείριση των απορριμμάτων στην Κρήτη, πετούν το μπαλάκι, μέσα απο μια μελέτη αμφισβητούμενη και ως προς τις βασικές αρχές που κλήθηκε να απαντήσει και ως προς τις χωροταξικές επιλογές στις οποίες κατέληξε, σε μια μικρή κοινωνία, που άλλα πρεσβεύει για αυτό που λέμε ανάπτυξη, βιώσιμη και αειφόρο.
Υπό το πρόσχημα της συνεχώς ελαττούμενης ανθρώπινης παρουσίας, εγκατάλειψης και ερήμωσης, η επιλογή της πρώτης θέσης, στη Γαλύφα του Δήμου Επισκοπής, έχει ήδη προκαλέσει την αντίδραση των Δήμων Επισκοπής και Καστελλίου (με ενδιαφέρον αναμένεται η θέση του Δ. Δ. Θραψανού) ενώ έχει συσταθεί και επιτροπή αγώνα κατά της δημιουργίας της Μονάδας.
Σιγήν ιχθύος τηρούν οι ταγοί και οι πολίτες των τριών άλλων θέσεων που έχουν επιλεγεί (Βουρβουλίτης Δήμου Αγίας Βαρβάρας, Πάρτιρα Δήμου Αρκαλοχωρίου και Γενή στο Νομό Ρεθύμνου) . Σου λέει όταν έρθει η σειρά μας, είναι εύκολο να προτάξεις το επιχείρημα αφού η πρώτη θέση συνάντησε αντιδράσεις γιατί να γίνει αποδεκτή η θέση στην περοχή μας που είναι υστερότερη σε κατάταξη;
Ετσι, ενώ το άλλοθι για την μη προώθηση λύσης, έχει βρεθεί και σκοντάφτει στην τοπική κοινωνία και την συναίνεσή της, η αλήθεια είναι ότι, προτάσσοντας το που αντί του τι- που κανείς ακόμα δεν γνωρίζει πέραν του γενικού πλην αορίστου περί ενεργειακής αξιοποίησης- δυναμιτίστηκε και εξασφαλίστηκε εκ των προτέρων και αυτή η θνησιγενής επιλογή.
Οι ευθύνες, πολιτικές κυρίως, όσων διαχειρίστηκαν την υπόθεση και όσων επιστημονικά την έντυσαν με επιχειρήματα, προφανέστατα είναι τεράστιες. Και ύποπτες μάλιστα. Και έχουν και οικονομικές παραμέτρους, αν υπολογίσει κανείς και το κόστος από την μη λύση, αλλά και τα ποσά που χάθηκαν στη διαδρομή από το Ταμείο Συνοχής μέχρι τα ατελέσφορα για μια ακόμα φορά, σε μια περιφερειακή λύση, που ούτε λύση είναι ούτε περιφερειακή, επίσης.
Στο όλο θέμα, την 1η Ιουλίου παρεμβαίνει μια ολονυκτία προεξάρχοντος του Αρχιεπισκόπου Κρήτης στην Ι. Μ. Αγκαράθου, όπου ανήκει και το σύνολο σχεδόν της έκτασης, στην προτεινόμενη θέση της Γαλύφας, είναι όμως δύσκολο νομικά να απαλλοτριωθεί και να διατεθεί για την προτεινόμενη χρήση της μονάδας. Κι ενώ η καλογερική φαντάζει δύσκολη υπόθεση, η Οικολογική Παρέμβαση Ηρακλείου, θέτει ενδιαφέροντα ζητήματα σε ανακοίνωση που εξέδωσε:

Παρακολουθούμε αυτές τις μέρες τις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών απέναντι στα σχέδια της Περιφέρειας και του ΕΣΔΑΚ να εγκατασταθεί σε κάποιο σημείο ένα, αμφισβητούμενης σκοπιμότητας, εργοστάσιο ενεργειακής αξιοποίησης των απορριμμάτων το οποίο θα διαχειρίζεται σχεδόν το σύνολο των σκουπιδιών των Νομών Ρεθύμνου, Ηρακλείου και Λασιθίου.

Θεωρούμε ότι αυτές οι αντιδράσεις είναι δικαιολογημένες διότι, κατά την συνήθη πρακτική, αυτά τα σχέδια εξυφαίνονται με αδιαφάνεια, χωρίς υπεύθυνο σχεδιασμό στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, χωρίς ενημέρωση και χωρίς διαβούλευση με τους πολίτες. Ενώ έχουν ξεσηκωθεί οι δύο Δήμοι του Καστελίου και της Επισκοπής, εξακολουθεί να μην υπάρχει γνώση ούτε καν για το τι είδους εργοστάσιο θα είναι αυτό το οποίο οι υπεύθυνοι για την εγκληματική καθυστέρηση στην διαχείριση των απορριμμάτων στην Κρήτη θεωρούν ότι θα λύσει το πρόβλημα. Αλλά οποιαδήποτε ρυπογόνα εγκατάσταση μεγέθους ανάλογου με αυτό που σχεδιάζεται θα ήταν ακατάλληλη για να εγκατασταθεί στα σημεία που με τόση αστοχία όπως φαίνεται τελικά υποδεικνύει η μελετητική ομάδα του Πολυτεχνείου Κρήτης.

Η εμμονή του κ. Κουράκη ως Προέδρου του ΕΣΔΑΚ να κατασκευαστεί ένα τεράστιο εργοστάσιο ενεργειακής αξιοποίησης των απορριμμάτων δεν είναι εύκολο να εξηγηθεί. Ακόμα και ο ίδιος ο κ. Σουφλιάς, προφανώς ανησυχώντας για το κόστος αφού δεν μας έχει συνηθίσει σε περιβαλλοντική του ευαισθησία, δήλωνε πέρυσι ότι η καύση των σκουπιδιών είναι η ακριβότερη λύση και ότι υπάρχει επικοινωνιακή «επίθεση υπέρ της καύσης», η οποία «θα έπρεπε να προβληματίσει». Αλλά ακόμα και οι επιστήμονες της ΚΕΔΚΕ έχουν καταλήξει ότι η πιο συμφέρουσα λύση είναι αυτή που συνδυάζει τη μηχανική ανακύκλωση με την κομποστοποίηση και τη βιολογική επεξεργασία. Ενώ σε όλο τον αναπτυγμένο κόσμο τα εργοστάσια καύσης των σκουπιδιών αμφισβητούνται και κλείνουν ως οικονομικά ασύμφορα, συνένοχα στην κλιματική αλλαγή με τις αυξημένες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και επικίνδυνα με τις εκπομπές διοξινών και την τοξική τέφρα (που εύκολα περνάνε σε πολύτιμα αγροτικά προϊόντα όπως το ελαιόλαδο), εδώ κλείνουμε τα μάτια και κάνουμε τη χειρότερη επιλογή!

Για άλλη μια φορά αποδεικνύεται ότι ο Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης των Απορριμμάτων της Κρήτης είναι αδιέξοδος και σε εντελώς λάθος κατεύθυνση. Είναι ο σχεδιασμός που παγκοσμίως έχει αποτύχει παταγωδώς. Που αγνοεί τις βασικές αρχές της ορθής διαχείρισης των απορριμμάτων που είναι η εφαρμογή πολιτικών μείωσης της παραγωγής τους, η ανακύκλωση και η κομποστοποίηση. Που θεωρεί ότι ο όγκος των σκουπιδιών θα βαίνει διαρκώς αυξανόμενος αντί μειούμενος στο μέλλον. Που απαξιώνει και περιορίζει τον ρόλο των πολιτών αφού αγνοεί εντελώς την δυνατότητα να γίνεται ο διαχωρισμός των σκουπιδιών σε επίπεδο νοικοκυριού και γειτονιάς, πράγμα που αποτελεί κοινή πρακτική σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Που θεωρεί ότι ακόμα και η μηχανική διαλογή για ανακύκλωση και η κομποστοποίηση δεν είναι δυνατόν να φτάσουν σε ικανοποιητικά επίπεδα. Που επιμένει σε μεγάλου μεγέθους ρυπογόνες και επικίνδυνες εγκαταστάσεις ολοκληρωτικού τύπου που είναι αδύνατον να γίνουν ποτέ δεκτές και να χωροθετηθούν χωρίς την συμβολή των …ΜΑΤ.

Αυτόν τον Περιφερειακό Σχεδιασμό εμείς τον απορρίπτουμε και προτείνουμε να εφαρμοστεί αυτό που ταιριάζει καλύτερα στο νησί μας, που θα δεχτούν πιο εύκολα οι τοπικές κοινωνίες γιατί θα είναι στα μέτρα τους και θα συμμετέχουν και που υιοθετούν σήμερα οι πιο πολιτισμένες κοινωνίες της Ευρώπης: Διαρκής ενημέρωση και υπεύθυνη συμμετοχή των πολιτών για την δραστική μείωση της παραγωγής απορριμμάτων και για τον διαχωρισμό των απορριμμάτων στην πηγή, ανακύκλωση για την ανάκτηση των πρώτων υλών, κομποστοποίηση και ενεργειακή αξιοποίηση των οργανικών με ήπιες τεχνολογίες μικρής κλίμακας, σε μικρότερες τοπικές μονάδες. Μόνον έτσι θα κλείσουν και θα αποκατασταθούν οι ΧΥΤΑ, η ντροπή των ΧΑΔΑ και ο απερίγραπτος "ΧΔΑ" των Πέρα Γαλήνων.

Αυτή τη στιγμή η Περιφέρεια και ο ΕΣΔΑΚ λειτουργούν υπό το κράτος του πανικού. Θα πρέπει όμως να σταματήσει ο εγκλωβισμός σε προθεσμίες. Έτσι κι αλλιώς η Ελλάδα θα καταδικαστεί για τις χωματερές. Αν έχουν γίνει όμως κάποια βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση αυτό θα αξιολογηθεί θετικά.

Είναι καιρός η πολιτεία να αρχίσει να λαμβάνει υπόψη της την βιωσιμότητα στους σχεδιασμούς της και να δείχνει εμπιστοσύνη προς τους πολίτες που έχουν αποδείξει πολλές φορές ότι είναι υπεύθυνοι και ενδιαφέρονται για τον τόπο τους και για την ποιότητα της ζωής τους. Μόνον έτσι θα επιτευχθούν μακρόπνοα αποτελεσματικές λύσεις, που θα κερδίσουν την αποδοχή και την εμπιστοσύνη των πολιτών.

Οικολογική Παρέμβαση Ηρακλείου