Αυτοδιοίκηση και Διαχείριση Απορριμμάτων - Αξιοπιστία και Λαϊκισμός

του Σπύρου Δανέλλη
Δημάρχου Χερσονήσου

Η χωροθέτηση μονάδας επεξεργασίας απορριμμάτων, της οποίας δεν γνωρίζουμε την τεχνολογία, είναι μια από τις αντιφάσεις που χαρακτηρίζει την εποχή μας.
Πώς είναι δυνατόν να αναζητούμε χώρο για να χωροθετήσουμε κάτι, το οποίο δεν γνωρίζουμε τι είναι. Επιπλέον, η μέθοδος αντί να είναι ξεκάθαρη και να εκφραστεί στην τοπική κοινωνία για διαβούλευση και εποικοδομητικό διάλογο, πλανάται στα πηγαδάκια πολιτικού στοχασμού. Οι φήμες πως ήδη έχει ανατεθεί η μελέτη της μονάδας, οργιάζουν.
Ως μέλος της Εκτελεστικής του Ε.Σ.Δ.Α.Κ., δεν γνωρίζω κάτι περί της ανάθεσης της μελέτης, άρα αυτό είναι αδύνατον να συμβαίνει. Άλλωστε, πως είναι δυνατόν, να συμβαίνει κάτι τέτοιο, αν δεν εξηγήσουμε στην κοινωνία, ποιο θα είναι το κόστος.
Το κόστος που έχει δύο άξονες:
Ø οικονομικό κόστος
Ø περιβαλλοντικό κόστος
Είμαστε άραγε σε θέση να το επωμιστούμε;
Μπορούμε να το καταβάλλουμε και τελικά δεν πρέπει να αναρωτηθούμε ακόμα και στην περίπτωση που μπορούμε να το καταβάλλουμε, το γιατί θα πρέπει να το καταβάλλουμε.
Για να υποκύψουμε, στις πρακτικές του λόμπι των εργοστασίων καύσης, τα οποία προωθούν εργοστάσια στην Ανατολική Ευρώπη και η Ελλάδα συμπεριλαμβάνεται στους στόχους τους.
Το οικονομικό κόστος ανέρχεται σε 500 – 700 εκατ. €.
Με τέτοια ποσά μπορούμε να κατασκευάσουμε μονάδας επεξεργασίας απορριμμάτων για κάθε ρεύμα απορριμμάτων, όπως:

Οργανικά απορρίμματα
Ανακυκλώσιμα
Ηλεκτρικές – ηλεκτρονικές συσκευές
Περισυλλογή ορυκτελαίων
Περισυλλογή ελαστικών αυτοκινήτων
Επεξεργασία υλικών κατεδάφισης
Επεξεργασία πράσινων αποβλήτων από τη γεωργία, κ.λ.π.

Το λειτουργικό κόστος της μονάδας καύσης, ανέρχεται στα 220-250€/τόνο. Ποιος άραγε, έχει τη δυνατότητα να το καταβάλει και γιατί;
Από την άλλη πλευρά, το περιβαλλοντικό κόστος, είναι ακόμα σημαντικότερο από το οικονομικό.
Η παραγόμενη τέφρα, χρήζει ειδικής μεταχείρισης, λόγω των βαρέων μετάλλων και όλων αυτών των τοξικών ουσιών, που καταλήγουν εκεί.
Η μέθοδος διαχείρισης της τέφρας είναι εξελιγμένη. Τη θάβουμε σε στεγανούς χώρους υγειονομικής ταφής υλικών (Χ.Υ.Τ.Α.), και περιμένουμε έως ότου βρούμε κάποιες μεθόδους απενεργοποίησής της. Η έκλυση διοξινών στην ατμόσφαιρα και η ανάγκη λειτουργίας φίλτρων απορρύπανσης των εκλυόμενων αερίων με πολύ υψηλό λειτουργικό κόστος και τον κίνδυνο να ελλοχεύει, καθώς όπως γνωρίζουμε οι ελεγκτικοί μηχανισμοί δεν υπάρχουν στη χώρα μας.
Από την άλλη πλευρά, η καύση είναι μη συμβατή με όλες τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από την Κοινοτική Νομοθεσία.
Ø Μέχρι το 2011, πρέπει να γίνεται ανάκτηση του 60% και ανακύκλωση του 55%-80% των συσκευασιών που σήμερα πετιέται στα απορρίμματα.
Ø Μέχρι το 2010, πρέπει να μειωθούν κατά 25%, τα βιοαποδομήσιμα αστικά απορρίμματα.
Ø Μέχρι το 2013, το ποσοστό αυτό πρέπει να φτάσει στο 50% και μέχρι το 2020 στο 65%.
Ø Θεσπίζει υποχρεωτικά την ανακύκλωση και εναλλακτική διαχείριση ειδικών κατηγοριών απορριμμάτων, όπως τα οχήματα, τα ελαστικά, οι καταλύτες, οι ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, τα ορυκτέλαια, αδρανή υλικά, ογκώδη υλικά, κ.λ.π.
Με κοινή τους απόφαση, Κομισιόν και Ευρωκοινοβούλιο, μόλις την περασμένη εβδομάδα αποφάσισαν ότι, μέχρι το 2020, το ποσοστό ανακύκλωσης των αστικών απορριμμάτων, πρέπει να φθάσει το 50%.
Γεγονός που σημαίνει ότι, δεν είναι δυνατόν να υιοθετήσουμε τη λύση της καύσης, διότι έρχεται σε αντιπαράθεση με τις υποχρεώσεις αυτές.
Δυστυχώς, η συζήτηση μετά την πρόταση της μελέτης του Πολυτεχνείου, για τη χωροθέτηση, δεν είναι προωθητική, διότι δεν ασχολείται με τη μεθοδολογία αλλά διολισθαίνει στη δοκιμασμένη μέχρι σήμερα στείρα άρνηση, της λογικής: «μακριά από τον τόπο μου και όπου θέλει ας πάει».
Το παράδειγμα της Χερσονήσου, που φιλοξενεί τα απορρίμματα της ίδιας, των Μαλίων, των Γουβών και του Καστελίου, με τρόπο υποδειγματικό, αλλά και ο σε εξέλιξη σχεδιασμός για ολοκληρωμένη διαχείριση, μπορεί να αποτελέσει μοντέλο επίλυσης του μεγαλύτερου προβλήματος της Κρήτης, το οποίο μπορεί να μετατραπεί σε μοχλό ανάπτυξης του τόπου.