ΜΟΝΗ ΤΟΠΛΟΥ: Μια άλλη προσέγγιση στο σκάνδαλο

Το παρόν κείμενο μας απέστειλε ο Γιάννης Παπατσάκωνας Νομάρχης την περίοδο 1995-2002 στο Νομό Λαισθίου. Ο ίδιος αναρωτιέται για την επίμαχη υπόθεση του Ιδρύματος της Παναγίας Ακρωτηριανής, ή όπως είναι γνωστότερο της Μονής Τοπλού, για το ποιο είναι το αληθινό σκάνδαλο. Και εξηγεί:

Επανήλθε , πρόσφατα , η περιοδική δημοσιότητα την απολαμβάνει η γνωστή ιστορία της μεγάλης επένδυσης που επιχειρείται να υλοποιηθεί στην ανατολική πλευρά της Κρήτης και συγκεκριμένα στα 26.000 στρέμματα του Ιδρύματος Παναγία Ακρωτηριανή . Μόνο που αυτή τη φορά είναι περισσότερο επίμονη , με κραυγαλέα μονομέρεια , με έντονα φαντασιακό παρασκήνιο και πολύ δαιμονολογία. Γίνεται αναφορά , μάλιστα , και σε μια πράξη που εξέδωσα , ως νομάρχης , τότε , το έτος 1998 , η οποία , περιγράφεται , σχεδόν , σαν έγκλημα καθοσιώσεως , από κάποιους , με αγαθή , ελπίζω , πρόθεση αλλά άσχημα πληροφορημένους . Το ενδεχόμενο , μικροκομματικής σκοπιμότητας και φθηνής εκμετάλλευσης , θέλω να το αποκλείσω . ΄Ας πω , λοιπόν , λίγα λόγια , για την απόφαση αυτή για να ελέγξουμε και τις προθεσεις.

Η συγκεκριμένη πράξη αφορούσε την άρση απαγορεύσεως για μεταβιβάσεις ακινήτων πάνω από 250 στρέμματα , για τις οποίες έπρεπε να εκδοθεί σχετική πράξη του Νομάρχη .

Ο νόμος που προβλέπει αυτή την διαδικασία είναι ο Ν. 2148/1952 , ο οποίος τροποποίησε αντίστοιχο νόμο του 1929 .

Ο νόμος αυτός ψηφίστηκε σε εκτέλεση του άρθρου 104 του Συντάγματος 1952 , και αφορούσε την αποκατάσταση ακτημόνων καλλιεργητών , με διενέργεια αναγκαστικών απαλλοτριώσεων . Το ίδιο το Σ. 1952 , είχε οριοθετήσει την ισχύ του νόμου αυτού , χρονικά , αφού , ρητά , είχε τάξει τριετή προθεσμία , για τον σκοπό αυτό , έληγε , δηλαδή , η ισχύς του νόμου αυτού ,το 1955 .

Σήμερα ο Νόμος αυτός , αποτελεί , σε ,ότι αφορά την χρησιμότητά του , ένα απολίθωμα χωρίς πρακτικό ενδιαφέρον , χωρίς να προστατεύει κάποιο έννομο αγαθό . Υπήρχε η χρησιμότητα του Νόμου για τις δεκαετίες του 1920 και του 1930 , κατά τις οποίες οι συνθήκες της εποχής επέβαλλαν την ανάγκη εποικιστικής πολιτικής , από την πολιτεία . Το Σύνταγμα του 1952 , μέσα στην προθεσμία των τριών ετών από της ισχύος του , με το Νόμο αυτό θέλησε να καλύψει όποιες εκκρεμότητες δεν είχαν διευθετηθεί , χωρίς διάθεση του συντακτικού νομοθέτη να διαιωνίσει το καθεστώς του Νόμου 2148/52 , για την αποκατάσταση ακτημόνων , κατά κύριο λόγο προσφύγων .

Τις διαπιστώσεις αυτές κάνει και το ΣτΕ σε πολλές αποφάσεις του , με την προσθήκη ότι μετά την ισχύ του Αγροτικού Κώδικα, μάλιστα , δεν έχει λόγο ύπαρξης ο Νόμος αυτός . Απλά ξέμεινε , όπως και πολλοί άλλοι Νόμοι από το 1830 και μετά χωρίς να καταργηθεί , για να επιτείνει την σύγχυση και την γραφειοκρατία .

Αυτό που εξετάζεται από τις διατάξεις του Νόμου αυτού και ορίζεται στην προβλεπόμενη απόφαση του Νομάρχη , δεν είναι δικαιώματα τρίτων ούτε περιορισμοί και εγκρίσεις κάποιων υπηρεσιών ( δασικών, αρχαιολογίας , κλπ .), που εκδίδονται από τις υπηρεσίες αυτές αλλά , μόνο , αν , η προς μεταβίβαση , κάθε φορά , έκταση είναι κατάλληλη , ως καλλιεργήσιμη γη , για να μεταβιβαστεί σε , τυχόν , ακτήμονες καλλιεργητές , δηλαδή πρόσφυγες κλπ. Γι αυτό προβλεπόταν η ζήτηση της γνώμης του Συμβουλίου Εποικισμού . Η διαδικασία όμως αυτή , λόγω όσων προανέφερα που , επαναλαμβάνω, αποτελούν και διαπιστώσεις του ΣτΕ ,έχει εκφυλιστεί και έχει μεταπέσει σε μια τυπική διατύπωση , μόνο για να τηρηθεί η νομική πρόβλεψη και τίποτα περισσότερο .

Να σημειωθεί , εδώ , ότι , ήδη , το Κράτος με την πιο επίσημη έκφρασή του το 1991 υπέγραψε την έγκριση μεταβίβασης της έκτασης αυτής των 26.000 στρεμμάτων στο ΄Ιδρυμα Παναγία Ακρωτηριανή , με την υπογραφή του ιδρυτικού Διατάγματος από τους Υπουργούς Γεωργίας , Πολιτισμού , Παιδείας και Οικονομικών , της τότε , Κυβέρνησης . Το ίδιο το Κράτος , δηλαδή , με την πιο επίσημη έκφρασή του , από το 1991 , έκρινε το , ούτως ή άλλως , αυτονόητο , ότι στην περίπτωση της εκτάσεως αυτής , δεν συνέτρεχε λόγος αναγκαστικής απαλλοτριώσεως για εποικιστική αποκατάσταση και έδωσε την έγκριση για την μεταβίβαση.

Με αυτά τα δεδομένα και το γεγονός ότι η πράξη που εξέδωσα σε καμμία περίπτωση δεν επηρέαζε το καθεστώς ιδιοκτησίας της εκτάσεως , προχώρησα στην έκδοσή της , με την πεποίθηση ότι αποτελούσε μια απλή τυπική συμπλήρωση του φακέλου για την ορθή επανάληψη του δωρητηρίου συμβολαίου προς το ίδρυμα.



Ως προς την επένδυση

Να σημειωθεί , ότι σύμφωνα με τον σκοπό του Ιδρύματος , τα έσοδα από την αξιοποίηση της έκτασης θα διατίθενται εξ ολοκλήρου υπέρ της τοπικής κοινωνίας , για κοινωνικούς και κοινωφελείς σκοπούς , με την συμμετοχή και τον έλεγχο τοπικών Αρχών και πολιτών , αφού προβλέπεται η συμμετοχή τους στο Δ.Σ. του Ιδρύματος .

Αυτή καθ΄εαυτή , δε , η επένδυση , έχω την πεποίθηση ότι θα ενισχύσει την τοπική ανάπτυξη της περιοχής , η οποία αντιμετωπίζει έντονο πρόβλημα εγκατάλειψης. Αυτό το διαπιστώνει ,κανείς, από τους εγκαταλελειμμένους οικισμούς στην ευρύτερη περιοχή , την καταστροφή του περιβάλλοντος από παράνομες βοσκές , τις κλιματικές αλλαγές και την αρχόμενη ερημοποίηση . Η τοπική κοινωνία πιστεύει , ότι , ανεξαρτήτως των καλών προθέσεων, όσων ανησυχούν, οι οποίοι προσέφυγαν κατά της επένδυσης , που είναι σεβαστές οι απόψεις τους και , εν πάση περιπτώσει , το ΣτΕ θα κρίνει αν υπάρχουν και σε ποιο βαθμό επιπτώσεις στο περιβάλλον , οικονομικά συμφέροντα , ανταγωνιστικά προς την επένδυση , τα τελευταία χρόνια έχουν αποδυθεί σε ένα αγώνα με αναφορές , καταγγελίες , προσφυγές να παρεμποδίσουν την υλοποίηση της επένδυσης . Σε κάθε περίπτωση , η ενημέρωση που έχω , είναι ότι τα πολιτικά , ποινικά και διοικητικά δικαστήρια , που έχουν επιληφθεί της υποθέσεως , έχουν εγκρίνει το σύνολο των ενεργειών του ΔΣ του Ιδρύματος και σε μια περίπτωση , ήδη , κάποιοι έχουν καταδικαστεί για συκοφαντική δυσφήμηση σε βάρος του.

Δεν κάνω τον αυτόκλητο υπερασπιστή του Ιδρύματος και των διαδικασιών που ακολουθεί, για τις οποίες , εξ άλλου , δεν έχω άμεση γνώση αλλά καλό είναι να εξετάζεται και η άλλη πλευρά .

Κατά τα λοιπά , το μεγάλο σκάνδαλο είναι ότι το Κράτος , μέχρι σήμερα , εξακολουθεί να βασανίζεται και να βασανίζει τους πολίτες , με την πολυνομία , η οποία δημιουργεί και εμπλοκές και σύγχυση και σε κάθε περίπτωση δρά αντιαναπτυξιακά .

Εάν κάποιος θέλει να μελετήσει και να ασχοληθεί , ως νομικός , με το ιδιοκτησιακό καθεστώς στην χώρα μας , πρέπει να είναι γνώστης της τουρκικής γλώσσας .

Να θυμίσω ότι και σήμερα είναι σε ισχύ η συνθήκη της Κωνσταντινουπόλεως του 1833 και το β.δ. 17-11-1836 Περί δημοσίων και ιδιωτικών κτημάτων , με την οποία το Ελληνικό Κράτος αναγνώρισε το ιδιαίτερο καθεστώς της ιδιοκτησίας και των προνομίων που υπήρχαν από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και ενσωμάτωσε την σχετική νομοθεσία στο δικό του δίκαιο . Εξακολουθεί και σήμερα , δηλαδή , να ισχύει ο Νόμος Περί Γαιών της 7ης Ραμαζάν του 1274 (έτος Εγείρας) και οι Οδηγίες της 23ης Μουχαρέμ 1293 , η εφαρμογή του άρθρου 78 του Οθωμανικού Νόμου για τις καλλιεργήσιμες γαίες , Νόμος περί Ταπίων της 26ης Σεφφέρ 1278, κλπ .



΄Εννοιες όπως Mulk , Temlik , Tessarouf, , Vakoufia , Μpaltalik , Tanzimat Spahii , Χοτζέτια , Ταπία , Τζεφλίκια και άλλες αναφέρονται , και σήμερα , στις αποφάσεις των ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας , μαζί με τους παραπάνω οθωμανικούς νόμους . Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι το Δημόσιο να μην γνωρίζει την ιδιοκτησία του , να υπάρχουν χιλιάδες στρεμματικών εκτάσεων που είναι διακατεχόμενες , να μη μπορεί να συνταχθεί δασολόγιο , να είναι αδύνατη η ολοκλήρωση του κτηματολογίου , να υπάρχουν νόμοι με αντιφατικές διατάξεις , να αντιδικεί το δημόσιο με τους ιδιώτες σε όλη την Ελλάδα , να διατηρούν τα μοναστήρια τεράστιο μέρος της ακίνητης περιουσίας , απολύτως , νόμιμα , αφού η νομοθεσία που θεσπίστηκε αιώνες πριν ισχύει και σήμερα . Αυτή η σύγχυση βολεύει και το Κράτος , γιατί στις περισσότερες περιπτώσεις αντιδικίας του με ιδιώτες , το ίδιο δίκαιο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας επικαλείται , όπως και οι Μονές . ΤΟ ΣΚΑΝΔΑΛΟ , λοιπόν , είναι ότι δεν υπάρχει βούληση των οργάνων της Πολιτείας φοβούμαι ούτε γνώση από πολλούς να κωδικοποιηθεί η νομοθεσία και να εκσυγχρονιστεί ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί στην σημερινή πραγματικότητα .

Εν πάση περιπτώσει , καλό θα ήταν , οι επώνυμοι επισκέπτες του Νομού μας να ενδιαφερθούν , κάποτε , εκτός από το κυνήγι αληθινών ή ψεύτικων σκανδάλων και με κάποια από τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο τόπος . Θα εκτιμηθεί περισσότερο .



Γιάννης Παπατσάκωνας